مرجع تخصصی آب و فاضلاب

انواع بركه هاي تثبيت:

2-4-1- بركه هاي بي هوازي:

در اين بركه ها اكسيژن محلول در فاضلاب وجود نداشته و باكتري هاي بي هوازي مواد آلي را تجزيه مي نمايند. عمق اين بركه ها معمولا بين 5-2 متر است كه دريافت كننده بار مواد آلي زياد (معمولا بيش از 100 گرم BOD درهر متر مكعب در روز يا معادل آن برابر بيش از 3000 كيلوگرم در هر هكتار در روز) مي باشند (23و22و17) . به دليل بارگذاري زياد مواد آلي دربركه هاي بي هوازي هيچ گونه اكسيژن محلول و جلبكي در فاضلاب وجود ندارد. در بعضي مواقع يك لايه نازكي از جلبك كلاميدوموناس در سطح اين بركه ها ديده مي شود. زمان ماند فاضلاب در اين بركه ها بين 5-2 روز نگهداري مي شود اگر چه زمان ماندهاي طولاني تر نيز گزارش شده است. مهمترين واكنش بيولوژيكي در آنها توليد اسيد و تخمير متاني است فعاليت اين بركه ها شباهت زيادي به مخازن سپتيك روباز دارد كه عمل اصلي آنها حذف BOD است. در شكل 2-1 فرايند تصفيه فاضلاب در بركه هاي بي هوازي نشان داده شده است. در حين عبور فاضلاب از بركه هاي تثبيت بي هوازي تغييرات زير در فاضلاب صورت مي گيرد

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

*اعداد بر حسب واحد لگاريتمي مي باشد. يك واحد لگاريتمي نشان دهنده 90 درصد زدايش و 2 واحد لگاريتمي نشان دهنده 99 درصد زدايش و .... مي باشد.

جدول در ادامه مطلب.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

معايب بركه هاي تثبيت:
مهمترين معايب سيستم بركه هاي تثبيت عبارت است از توليد بو، پرورش حشرات، بالا بودن غلظت جامدات معلق در پساب، نياز به زمين زياد، اتلاف آب به علت تبخير و نشت و آلودگي آبهاي زير زميني (17و16)
-توليد بو:
بركه هاي تثبيت اگربه طور صحيح طراحي و راهبري شوند و بار مواد آلي ورودي به آنها بيش از حد مجاز نباشد، مشكلات مربوط به توليد بو وجود نخواهد داشت. توليد بو در بركه هاي بي هوازي را نيز مي توان در مرحله طراحي به حداقل كاهش داد. علت توليد بو در بركه هاي بي هوازي توليد گازSH2 و تركيباتي ديگر همچون مركاپتان ها وا ندول و اسكاتول مي باشد كه اين گازها و تركيبات در اثر احياء تركيبات محتوي گوگرد و تجزيه پروتئين ها توليد مي شوند. مشكلات مربوط به توليد احتمالي بو را در بركه هاي تثبيت مي توان از طريق رعايت فاصله با مناطق مسكوني به حداقل كاهش داد. همچنين وجود كمربند فضاي سبز در اطراف تصفيه خانه در كاهش مزاحمت ناشي از توليد بو موثر خواهد بود. (17و16).

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مزاياي بركه هاي تثبيت فاضلاب
بركه هاي تثبيت فاضلاب WSP استخرهاي كم عمق ساخت انسان بوده كه فاضلاب در آنها جمع آوري شده و پس از زمان ماندي چند روزه (برخلاف زمان ماند چند ساعته در سيستم هاي تصفيه فاضلاب متعارف)، پسابي با درجه تصفيه بالا از آن خارج مي گردد. سيستم هاي بركه اي تصفيه فاضلاب WSP از يك سري استخر بي هوازي Naerobic، اختياري Facultative و چندين استخر تكميلي Maturation تشكيل شده است. كاربردهاي مختلف و عملكرد انواع اين استخرها در بخش 3 اين كتاب به تفصيل شرح داده شده است. مزاياي سيستم هاي تصفيه فاضلاب به روش بركه تثبيت را مي توان درسه بخش سادگي، هزينه پائين و كارائي بالا به شرح زير خلاصه نمود:
سادگي
ساخت بركه هاي تثبيت فاضلاب بسيار آسان است. در اين زمينه فعاليت اصلي خاكبرداري مي باشد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

لزوم تصفيه فاضلاب
بنا به موارد زير فاضلاب بايد قبل از دفع و يا استفاده مجدد به ميزان كافي تصفيه گردد:
الف- حفاظت از آبهاي پذيرنده در مقابل آلودگي هاي مدفوعي، بدليل استفاده از اين آبها به عنوان منابع آب خام آشاميدني در اجتماعات پائين دست يا آبهاي ساحلي و آبهاي مورد استفاده در پرورش سخت پوستان.
ب- حفاظت آبهاي پذيرنده در مقابل كاهش اكسيژن و تخريب اكولوژيكي.
ج- توليد پساب تصفيه شده مطمئن از نظر ميكروبيولوژيكي به منظور استفاده در كشاورزي و پرورش آبزيان (براي مثال، آبياري غلات و غني سازي استخرهاي پرورش ماهي).

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مزاياي سيستم بركه هاي تثبيت:

مزاياي سيستم WSP كه اختصارا شامل سادگي، هزينه كم و راندمان بالا مي باشد به شرح زير است:

-سادگي ساخت و راهبري:

بركه هاي تثبيت از نظر ساختماني بسيار ساده هستند و مهمترين مرحله ساخت آنها را گودبرداري ،‌تاسيسات تصفيه مقدماتي . سازه هاي ورودي و خروجي، جداره سازي و آب بندي ديواره ها و كف بركه تشكيل مي دهد. از نظر بهره برداري و نگهداري نيز ساده بوده بطوري كه بهره برداري از آنها شامل جمع آوري كفاب روي سطح بركه، درو كردن علف ها،‌ تميز نمودن سازه هاي ورودي و خروجي و تعمير هر گونه صدماتي كه به خاكريزهاي اطراف آنها وارد مي شود را شامل مي گردد. همچنين از نظر پرسنل بهره برداري نيز به كارگران ساده و يا با مهارت كم نيازمند است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

بركه هاي تثبيت
2-1- تعريف
بركه هاي تثبيت فاضلاب  WSP گودال هاي خاكي هستند كه فاضلاب خانگي و ديگر فاضلاب ها براي مدت طولاني در آنها نگهداري شده و با عمل ته نشيني و به كمك نور، حرارت، رشد جلبك ها و ميكروارگانيسم ها مواد آلي موجود در فاضلاب تجزيه و تثبيت مي گردد. در اين واحدها عمل ته نشيني و تثبيت هر دو با هم انجام مي شود.
 از آنجا كه فرايندهاي طبيعي در تصفيه فاضلاب در بركه ها نقش اساسي داشته و با توجه به پائين بودن سرعت فرايندهاي تصفيه طبيعي ،‌به زمان ماند طولاني براي تصفيه فاضلاب مورد نياز مي باشد كه اين زمان ماند با توجه به شرايط آب و هوايي از چند روز تا چندين ماه متغير است. بركه هاي تثبيت جزو روش هاي ارزان قيمت تصفيه فاضلاب بوده و در مناطقي كه داراي شرايط آب و هوايي مناسب و زمين ارزان قيمت و كافي باشند به راحتي مي توان براي تصفيه طيف وسيعي از فاضلاب هاي شهري و صنعتي استفاده نمود. اگر چه راندمان تصفيه در بركه ها در مناطق داراي آب و هواي گرم در حد مطلوب است ولي در عين حال از آنها مي توان براي تصفيه فاضلاب در مناطق سردسير هم استفاده نمود. در مناطق سردسير زمان طولاني تر براي تصفيه فاضلاب مورد نياز خواهد بود. راندمان تصفيه دراين روش عمدتا بستگي به نور خورشيد، درجه حرارت و شدت وزش باد و .... داشت كه اين پارامترها مستقيما بر روي بيولوژي سيستم داراي تاثير مي باشند. پساب خروجي از بركه ها از نظر كيفيت ميكروبي و شيميايي درحدي است كه از آن مي توان براي آبياري زمين هاي كشاورزي و ديگر مصارف استفاده نمود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

ملاحظات كلي در انتخاب فرايند تصفيه:
در انتخاب فرايند مناسب تصفيه فاضلاب به مجموعه اي از پارامترهاي فني، اقتصادي و زيست محيطي شامل موارد زير مي بايست توجه نمود:
-حفاظت بهداشت عمومي جامعه
-نيروي انساني متخصص
-به حداقل رساندن هزينه هاي راهبري شامل مصرف انرژي، هزينه نگهداري و خريد قطعات يدكي.
-حداكثر استفاده از منابع محلي (كارگر،‌لوازم و تجهيزات)
-نوع استفاده از پساب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب