طبقه بندی آب های آبیاری
آب های آبیاری را بر اساس دو عامل شوری (EC) و قلیائیت (S.A.R) به چهار طبقه به شرح زیر تقسیم می کنند:
A) طبقه بندی آب های آبیاری بر اساس شوری آنها (EC)
1) C1 - شوری کم – استفاده آبیاری از این آب ها برای هیچ محصولی و در هیچ خاکی ایجاد محدودیت نمی کند. مگر در خاک های بسیار سنگین و با نفوذ پذیری کم که شستشوی مختصری را ایجاد می نماید.
2) C2 – شوری متوسط اگر مقدار آب آبیاری را بر اساس محاسبه قدری بیشتر نمایند می توان از این نوع آب استفاده کرد. گیاهان با حساسیت متوسط در مقابل شوری را می توان با این آب آبیاری نمود.
3) C3 شوری زیاد – استفاده آبیاری از این آب تنها برای گیاهان مقاوم به شوری و در زمین های با زهکشی مناسب آبشویی خاک مجازی باشد
4) C4 – شوری خیلی زیاد – حتی المقدور نباید از این نوع آب برای آبیاری استفاده نمود. در صورت اجبار فقط در اراضی با نفوذپذیری زیاد و زهکشی مناسب و برای گیاهان خیلی مقاوم به شوری قابل استفاده می باشند. آب مصرفی باید آنقدر زیاد باشد که همزمان با آبیاری شستشوی خاک را نیز انجام دهد.
پدیده تبادل کاتیون در کلوئیدها
با توجه به خاصیت اسیدی ضعیف رس و هوموس و در نتیجه جذب کاتیونهای فلزی به وسیله این مواد، مطالعه در پدیدیه قابلیت تبادل یون درخاک آغاز گردید که در آن به رس ها در برقراری چنین پدیده ای بیشتر تکیه می شود. اسیدهای ضعیف مزبور محل مناسبی برای استقرار کاتیون ها محسوب می گردند و معمولاً از آنها به صورت رس با یون+H یا هوموس با یون+H یاد می شود. بدین ترتیب کاتیون هایی مانند +ca2 رس، +ca2 و +K هوموس و+K هوموس در آیند.
امروزه بسیاری از مؤلفین نظریه فوق را تنها دلیل پدیده تبادل یون نمی دانند. بلکه ضمن تشریح بیشتر خاصیت اسیدی هوموس ، ساختمان فیزیکی رس و قابلیت نفوذ یون های خارجی را در آن برقراری پدیده مزبور دخالت می دهند. اگر اطلاق اسید ضعیف در مورد رس قابل بحث است، هوموس (به ویژه اسیدهای هومیک) می تواند به عنوان یک اسید واقعی به شمار آید که از آن املاح مختلف در خاک تشکیل می شود. ترکیب هیدروکربنه مواد آلی در PH های مختلف می تواند از خود یون H آزاد کند و آن را در معرض تبادل یونهای مثبت دیگر قرار دهد.
بدین ترتیب هر قدر مرحله هوموسی شدن کاملتر و درجه اکسیداسیون بیشتر باشد قابلیت جذب یون های خارجی در مواد آلی زیادتر خواهد بود. در ورقه های تشکیل دهنده ساختمان فیزیکی رس، امکان استقرار یک یون خارجی به جای یون موجود در ترکیب رس وجود دارد. وقتی یون های دو ظرفیتی مانند fe+2 , mn2+,Ni+2,mg+2 جای یون Al+3 را می گیرند و یا وقتی یون های 3 ظرفیتی مانند Al+3 وfe+3 جای یون si+4 را می گیرند، موجبات کمبود بار مثبت در ورقه های 8 وجهی و چهار وجهی رس فراهم می شود، در نتیجه رس به عنوان کلوئید با بارالکتریکی منفی جلوه می کند و یونهای با بارمثبت را به طرف خود جذب می نمایند.
بررسي ميزان آلودگي آبهاي آشاميدني بسته بندي وآبهاي معدني مناطق غرب استان تهران در سال 1386
مقدمه:
آب علاوه بر آنكه مهمترين منبع حيات در كره زمين به شمار مي رود در زندگي انسان نيز نقش تعيين كننده و اساسي دارد. آب توسط انسان براي آشاميدن ،شستشو و نظافت ،كشاورزي و صنعت مورد استفاده قرار مي گيرد.آلودگي آب به انواع عوامل بيماري زا به ويژه باكتريها و ويروسها را ميتوان يكي از طرق اصلي انتقال بيماريها و شيوع بيماريهاي عفوني وگوارشي در يك جمعيت دانست.آب آشاميدني بايد عاري از ميكروارگانيسم هاي بيماري زا باشد. ميزان آلودگي آب به ميكروب را ميتوان به روشهاي آزمايشگاهي معين كرد.مهمترين معيار در مورد تشخيص آلودگي آبهاي آشاميدني ، وجود ميكروبهاي روده اي در آن است كه خود نشانه آلوده بودن به مدفوع ميباشد. امروزه وجود كليفرمهاي مدفوعي در آب شاخص آلودگي آب به فاضلاب شناخته شده است.
اكثر باكتريهايي كه معمولا در آب وجود دارند عبارتند از كلي فرمها،اشرشياكلي،سودوموناس ائروژينوزا ،انتروكوكوس فكاليس ،كلستريديومهاي احياء كننده سولفيت وانواع قارچها.
مواد و تجهيزات:
1-دستگاه فيلتراسيون غشايي
2- ممبران فيلتر با منافذ 45/0 ميكرون
3-محيط كشت ويولت رد بايل آگار يا مكانگي آگار
4- محيط كشت ستريمايد آگار حاوي گليسرول
5-محيط كشت KF آگار
6- محيط كشت SPS آگار(سولفيت پلي ميكسين سولفو ديازين آگار)
7-محيط كشتYGC آگار(Yeast Extract glucose chloramphenicol agar)
8-محيط كشت بريليانت گرين براث
9-محيط كشت آب پپتون بدون ايندول
10-معرف كواكس
11- محيط هاي تست IMVIC
استرپتوکوک های گروه D
آب در صنایع غذایی
آب درتماس با موادغذايي
از آب آشاميدني بايد درتوليد وغذاكاري موادغذايي استفاده شودودرموارد زير مي توان ازآب غيرآشاميدني (مثل آب تميز دريا) استفاده نمود.
-توليد بخاروخاموش كردن آتش وياموارد ديگري كه ارتباطي باموادغذايي ندارد.
-دربرخي ازفرآينده ها مثلاً خنك كردن ، ودرهرمورد ديگري كه استفاده ازآب غيرآشاميدني خطري براي ايمني ومناسب بودن غذا ايجاد نمي كند.
آبي كه براي استفاده مجدد به سيستم بازمي گرددبايد به گونه اي تصفيه ونگهداري شودكه استفاده مجدد آن خطري براي ايمني ومناسب بودن غذا نداشته باشد. فرآيند تصفيه بخوبي پايش شود. آبي كه براي استفاده مجدد به سيستم بازمي گرددوديگر تصفيه نمي شود وهمچنين آبي كه ازتبخير ياخشك كردن درطي فرآيند موادغذايي بدست مي آيد ، درصورتي كه خطري براي مناسب بودن وايمني غذا ايجاد نكند، مي تواند مورد استفاده مجدد قرار گيرد.
بهداشت آب آشامیدنی
آب یکی از نعمات بزرگ پروردگار است که منشا حیات وسرآغاز زندگی موجودات
زنده است .اهمیت آب در زندگی بشر به اندازه ای است که بیان وتوجیه کامل آن
به دشواری میسر می گردد.
امروزه با پیشرفت زندگی صنعتی ورشد جمعیت ، مصرف آب افزیش یافته است
ومنابع آب موجود قابل مصرف ،درمعرض استفاده بیش از حد وحتی آلودگی
قرارگرفته است.درکشور مانیز مسئله کمبود آب از گذشته های بسیار دور وجود
داشته وحتی دربرخی از مناطق مانع رشد وپیشرفت کشاورزی ،صنعتی وحتی اجتماعی
شده است.
میزان مصرف سرانه آب دراجتماعات مختلف متفاوت است وبا فرهنگ وارتقای سطح
بهداشت جوامع ارتباط مستقیم دارد.هرچه سطح وفرهنگ وبهداشت بالاتر باشد
نیاز به آب ومصرف آن نیز افزایش می یابد.بنابراین افزایش آگاهی مردم برای
مصرف بهینه آب یکی ازضروریات بسیار مهم برای حل معضل کمبود این ماده حیاتی
انسان است.
آب آشامیدنی : آب آشامیدنی ،آب گوارایی است ،که عوامل فیزیکی ،شیمیایی
وبیولوژیکی آن درحد استانداردهای مصوب باشد و مصرف آن عارضه سوئی درکوتاه
مدت یادر دراز مدت درانسان ایجاد نکند.
آلودگی آب آشامیدنی : عبارتست از تغییر خواص فیزیکی ،شیمیایی و بیولوژیکی آب به گونه ای که آن را برای مصرف انسان زیان آور سازد.
بیماریهای منتقله از آب:
این بیماریها بوسیله باکتریهای بیماریزا ، ویروسها ،پروتوزئرها وکرمها در
انسان ایجاد می شوند.منابع ومخازن آب از جمله رودخانه ها وکانال آبها ،
دریاچه هاوسدها بویژه درمناطق گرمسیر، محلی مناسب برای انتشار اینگونه
بیماریها می باشند. این نوع مخازن آب زمینه را برای رشد میزبانهای واسط
انگلها مانند حلزونها ، ماهیها وگیاهان آبزی وناقلین بیماریهامانند پشه ها
وسایر حشرات گزنده فراهم میسازند.علیرغم کوشش مسئولین برای بهسازی منابع
آب بخصوص در مناطق گرمسیر، این بیماریها ممکن است ایجاد شوند،درنتیجه قبل
از برطرف ساختن آلودگی آب باید به وضعیت بهداشتی محیط زیست ومردم رسیدگی
شده وآموزشهای لازم به آنها بدهند تا ازآلودگی آّب جلوگیری شود.
انتروباكترساكازاكي
انتروباكترساكازاكي در مواد غذائي مشخصات و ويژگيها :
انتروباكترساكازاكي از خانواده بزرگ انتروباكترياسه ميباشد ، اين ميكروارگانيسم جزء باسيلهاي گرم منفي ميباشد اسپور اين ميكرو ارگانيسم در پودر غذاي مكمل بچه بعد از پيوستگي در آب استريل ميتواند موجود باشد و در درجه حرارت7الي48 درجه سانتي گراد و در 2الي31 ساعت قادر به رشد ميبا شد .
بيماريزائي:
انتروباكترساكازاكي در بيماري نادر مننزيت نوزادان-سپتي سمي –التهاب روده ديده ميشود آلودگي در فرمول شير نوزادان IMF در خلال قبل از پاستوريزاسيون تظاهر ميكند باعث عفونت بيمارستاني است از زخم-دستگاه تنفس –خون-ادرار-جهاز هاضمه-پوست-مايع نخاع جدا شده .
اهميت در مواد غذائي :
انترو باكتر ساكازاكي باعث آلودگي شيروغذاي مكمل بچه ميشود اين ميكرو ارگانيسم از پنير-قيمه گوشت گاو-سوسيس گوشت-سبزيجات-حبوبات-شكلات- پودر سيب زميني-ماكاروني جدا شده در بعضي محيط ها مانند آب روغن گل و لجن-چوب پوسيده-محيط اهلي-شير گاو بعمل نيامده نمي تواند جدا شود.
دفع فاضلاب
روزانه هر فرد نزدیک به دویست میلیارد میکروب دفع می کند که این میزان بستگی به بیماری یا سالم بودن افراد دارد هر میلی متر فاضلاب خام خانگی حاوي میلیون ها میکرب است که از افراد ساکن در منازل دفع می گردد.با توسعه شهرها و افزایش جمعیت و گسترش صنایع روزبروز بر اهمیت کنترل آلودگی آبها،خاک ها،... افزوده می گردد فاضلاب خامگی و فاضلاب های دیگر دارای مقدار زیادی موارد خارجی از قبیل پس مانده های غذایی ناشی از شسته شوی ظروف و نظافت و ترشحات و فضولات انسانی می باشند که باعث آلودگی محیط زیست می گردد.
در اوایل قرن بیستم،فاضلاب اغلب جوامع مستقیما به جویبارها، رودخانه ها... دریاها، تخلیه می شد که حاصل این کار تجمع لجن، ایجاد بوهای نامطبوع و مزاحم و شرایط زشت و بد ظاهری می بود.
در طی سه تا چهار دهه اخیر با توسعه صنعت و تکنولوژی مسئله فاضلاب های صنعتی نیز از مشکلات عمده زیست محیطی محسوب می گردد و فاضلاب های صنعتی به دلیل تنوع و کیفیت و کمیت متغیر و متفاوت با فاضلاب های خانگی نیاز به توجه و مراحل تصفیه بیشتر دارد.
تعریف فاضلاب
به هر آبی که برای مصرف خاص تهیه شده باشد و مصرف شود و به هر دلیلی کیفیت خود را برای آن مصرف خاص از دست بدهد اطلاق می شود .
آلوده کننده های فاضلاب
فاضلاب های خانگی معمولا محتوی یک درصد ناخالصی هستند و این مقدار شامل عوامل آلوده کننده مختلفی است که در صورت تخلیه در محیط زیست می تواند ضمن انتشار و شیوع انواع بیماری ها، خسارتهای جبران ناپذیری در محیط زیست در محیط زیست ایجاد نماید . آلاینده های فاضلاب عوامل ذیل می تواند باشد:
1-میکرو ارگانیسمها
2-مواد آلی (محلول و غیر محلول)
3-مواد معدنی محلول
4-مواد روغنی شناور
5-مواد د معلق و کلوئیدها
6-مواد رایو اکتیو
الف) میکرو ارگانیسمها