مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی میزان نیترات و نیتریت در چاههای آب واحدهای صنعتی منطقه تهران- کرج

  علی اصغر فرشاد - استادیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران

  کرامت اله ایماندل - استاد اسبق دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران

  علی محمدی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۷۶)

کارشناس بهداشت محیط دفتر سلامت محیط و کار وزارت بهداشت

چکیده مقاله:

نیترات بعنوان آخرین مرحله اکسیداسیون ترکیبات نیتروژن دار محسوب میشود که عامل بیماری متهموگلوبینمیا در نوزادان می باشد. و احتمال تشکیل ترکیبات سرطان زای نیتروزآمین از آن بعنوان یکی از شاخصهای شیمیایی آلودگی آب به فاضلابها و پسمانده های جامد مورد توجه است. با توجه به نقش فاضلاب در آلودگی منابع زیرزمینی و از جمله آلودگی این قبیل منابع ترکیبات نیترات و نیتریت در زمستان سال 1377 از میان 300 واحد بزرگ صنعتی غرب تهران(حد فاصل تهران- کرج)، تعداد 100 واحد انتخاب و از منابع آبهای زیرزمینی آنها بمنظور سنجش میزان نیتریت و نیترات نمونه برداری بعمل آید. نتایج حاصل که براساس آخرین چاپ کتاب روشهای استاندارد برای آزمون های آب و فاضلاب انجام گرفت، حاکی از آن است که میانگین غلظت نیترات در آبخوان منطقه 51/96 میلی گرم در لیتر با انحراف معیار 20/157 میلی گرم در لیتر از حداکثر 85/49 تا حداقل 5/9 میلی گرم در لیتر و میانگین مقدار نیتریت 16/18 میکروگرم در لیتر با انحراف معیار 43/06 میکرو گرم در لیتر از حداقل 0/29 تا حداکثر 314/22 میکرو گرم در لیتر متغیر است. مقایسه داده های به دست آمده با یافته های سایر محققان در تعیین مقدار نیتریت و نیترات در چاههای مورد بررسی مقادیر اندازه گیری شده نیترات و نیتریت بیش از رهنمود سازمان جهانی بهداشت و آخرین استاندارد ملی کشور است. محاسبات آماری به منظور تعیین ارتباط معنی داری بین فاصله محل تخلیه فاضلاب ها و عمق آب با محتوی نیترات و نیتریت چاههای آب مورد بررسی نشان داد.که ارتباط معنی دار آماری بین مقادیر نیترات با عمق آب برقرار بوده(r=0/44 و P-VALUE=0/340) و با افزایش عمق آب، غلظت نیترات آنها کاهش می یابد، در حالی که بین فاصله چاههای جاذب با غلظت نیترات در چاه آب مورد بررسی (P-VALUE=0/26) و نیتریت آب(P-VALUE=0/82) رابطه معنی داری برقرار نیست. رسم منحنی هم غلظت نیترات در منطقه غرب تهران و، مقایسه آن با منحنی های مشابه رسم شده در سال 1373 نشان می دهد که در این سال در تمامی مناطق غرب غلظت نیترات آبهای زیر زمینی از 20 تا 80 میلی گرم در لیتر نیترات و حتی مناطق با محتوی بیش از 80 میلی گرم در لیتر نیترات نیز شناسائی گردیده اند. که موید روند روبه فزونی آلودگی آبخوان منطقه غرب تهران در اثر تخلیه بی ضابطه فاضلابهای شهری و صنعتی به لایه های آبدار این منطقه می باشد.

کلیدواژه‌ها:

نیتریت-نیترات-فاضلاب صنعتی - چاه آب

 

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله اثر لجن فاضلاب بر تجمع سرب و کادمیم در گیاه شنبلیله
مهرداد چراغی -
کاظم ندافی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۴۹)

کامران شایسته -
چکیده مقاله:
کود دهی سبزیجات حومه شهر اصفهان با لجن فاضلاب احتمال جذب بسیاری از مواد آلاینده من جمله فلزات سنگین را بالا می برد. در این طرح، وضعیت این آلودگی در مورد دو فلز سرب و کادمیم در گیاه شنبلیله با 5 تیمار مختلف و 5 تکرار در هر تیمار در گلخانه های آموزشی دانشکده کشاورزی مورد آزمایش قرار گرفتند. تیمارها عبارت بودند از تیمار شاهد، لجن S ()، لجن به اضافه فلز (کلرید کادمیم ppm 85 و نیترات سرب ppm 840)، کود شیمیایی (kg/ha 250) و کود باضافه فلز (کلرید کادمیم ppm 85 و نیترات سرب ppm 840). این آزمایش براساس اصل کاملاً تصادفی انجام گرفت. پس از مراحل کاشت، داشت و برداشت و آماده سازی نمونه ها، میزان جذب فلزات مورد نظر توسط دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد و نتایج حاصل به کمک نرم افزارهای آماری SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مشخص شد که مقدار کادمیم در تمام تیمارها چه در ساقه و چه در ریشه پائین تر از غلظت مجاز فلزات در منابع گزارش شده می باشد ولی سرب به مقدار بیشتر از کادمیم جذب می شود ولی در مجموع، این غلظت به کار رفته لجن در آزمایش، تاثیر نامطلوب بر تجمع فلزات در گیاه نداشته است.
کلیدواژه‌ها:
لجن فاضلاب ، فلزات سنگین و شنبلیله

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله پیش بینی تشکیل گاز سولفید هیدروژن در فاضلاب روها
کاووس دیندارلو - کارشناس مسئول بهداشت محیط حرفه ای - دانشگاه علوم پزشکی فسا
کاظم ندافی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۴۹)
گروه مهندسی بهداشت محیط - دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی تهران
علیرضا مصداقی نیا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۱۹۳۵)
گروه مهندسی بهداشت محیط - دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی تهران
اشرف السادات مصباح - گروه مهندسی بهداشت محیط - دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده مقاله:
در این تحقیق به منظور پیش بینی تشکیل گاز سولفید هیدروژن در خطوط شبکه و احتمال پدیده خوردگی از رابطه پومروی که توسط EPA و ASCE پذیرفته شده است، استفاده شد. برای این منظور شبکه جمع آوری فاضلاب تصفیه خانه صاحب قرانیه به عنوان پایلوت انتخاب و در طول سال 78 مواردی چون BOD5، درجه حرارت، میزان جریان، محیط تر شده " عرض سطح جریان در 10 نقطه از خط اصلی شبکه بررسی د. BOD5 متوسط در شبکه 194 میلی گرم در لیتر و BOD موثر با توجه به درجه حرارت فاضلاب در سه ماه از گرمترین ماهای فصل سال(26/8) ، 307 میلی گرم در لیتر بدست آمد و با توجه به فرمولهای محاسباتی و هیدرولیکی و نتایج حاصل از انجام آزمایشات میزان Z از نقاط 10 الی 1 به ترتیب 1328 ، 1335 ، 1376 ، 1560 ، 1496، 1488 ، 1712 ، 1880 ، 2912، 3812 ، بدست آمد که در همه موارد کمتر از 5000 بوده که نشان می دهد گاز سولفید هیدروژن در این شبکه به ندرت تشکیل می شود و میزان BOD، شیب، عرض سطح جریان، محیط خیش شده و درجه حرارت در تشکیل گاز سولفید هیدروژن موثر است.
کلیدواژه‌ها:
شبکه های جمع آوری فاضلاب- خوردگی - BOD- هیدروژن سولفید

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله تعیین خصوصیات زئولیت کلینوپتی لولایت منطقه سمنان در حذف نیتروژن آمونیاکی ازپساب
علیرضا رحمانی - عضو هیات علمی گروه بهداشت محیط- دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی هم
امیرحسین محوی - عضو هیات علمی گروه مهندسی بهداشت محیط- دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم
علیرضا مصداقی نیا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۱۹۳۵)
گروه مهندسی بهداشت محیط - دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده مقاله:
نیتروژن بشکل یون آمونیوم از جمله ترکیبات موجود در فاضلاب و پسابهای صنعتی مختلف می باشد. آزاد شدن این مواد در محیط مشکلات پیچیده ای را ایجاد می نماید که لزوم تصفیه و حذف آن را ضروری می سازد. استفاده از فرآیند تبادل یون با بکارگیری زئولیت طبیعی کلینوپتی لولایت از جمله روشهای مطرح در حذف این ماده می باشد. در این تحقیق که یک مطالعه کاربردی است خصوصیات زئولیت کلینوپتی لولایت منطقه سمنان با هدف حذف آمونیوم از پساب تعیین گردید. نمونه های مورد تحقیق از معادن سمنان جمع آوری و پس از آسیاب نمودن بکمک الک های استاندارد در مش های 20 و 30 و 40 دانه بندی شدند. بمنظور حالت دادن به زئولیت نمونه ها ابتدا در محلول سولفات آمونیوم و در ادامه در محلول کلرور سدیم قرار داده شد. نتایج حاصله از آزمونهای ناپیوسته بر روی نمونه های حالت داده شده ظرفیت تبادل یون را برای ذرات با مش 20 ، 30 و 40 بطور متوسط بین 6/65 تا 16 میلی گرم آمونیوم در گرم وزن زئولیت نشان میدهد. در بررسی الگوی جذب نیز مشخص گردید که تمایل تبادل نمونه با کاتیون آمونیوم از ایزوترم فرندلیخ پیروی می نماید. در آزمونهای انتخاب پذیری زئولیت کلینوپتی لولایت برای کاتیونها تمایل جذب این ماده نیزبه ترتیب برای کاتیونهای پتاسیم- آمونیوم- سدیم-کلسیم و منیزیم بدست آمد.در آزمونهای پیوسته برای دانه بندی های انتخاب شده ظرفیت تبادل کل و تا نقطه شکست زئولیت برای آمونیوم به ترتیب 16/31 تا 19/5 و 7/61 تا 11/23 میلی گرم در گرم وزن زئولیت بدست آمد. نتایج حاصل از احیای شیمیایی ستون اشباع با استفاده از محلول کلرور سدیم نیز راندمان بین 95 تا 98 درصد را نشان میدهد. از آنجائیکه در غالب موارد تصفیه خانه های فاضلاب موجود در کشور تنها برای جداسازی مواد آلی کربناته طراحی شده اند و آمونیوم در پساب کماکان وجود دارد، بکارگیری روش تبادل یون با استفاده از زئولیت کلینوپتی لولایت می تواند با حداقل هزینه باعث حذف کامل آمونیوم از پساب گردد.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب- آمونیوم- تبادل یون- زئولیت- کلینوپتی لولایت

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله ضوابط و استانداردهای زیست محیطی استفاده مجدد از فاضلاب
محمدتقی قانعیان - گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
محمدحسن احرام پوش -
محمد فرساد -
چکیده مقاله:
توجه به استفاده مجدد از فاضلابها با دو هدف کلی تامین آب بیشتر و حفاظت محیط زیست از آلودگی، به عنوان یکی از راهکارهای اساسی رفع مشکل کمبود آب مطرح است. در برنامه ریزی پروژه های استفاده مجدد از فاضلابها، نوع مصرف، تعیین کننده میزان تصفیه مورد نیاز، کیفیت آب تولید شده و روش توزیع و کاربرد میباشد. بطور کلی فاضلابهای تصفیه شده به عنوان یکی از منابع آب غیر متعارف مطرح بوده و حتی در شرایط خشکسالی نیز یک منبع آب مطمئن میباشند. در راستای تحقق اهداف استفاده مجدد از فاضلاب ، استانداردها و رهنمودهای مختلفی بوسیله WHO، EPA و سازمان حفاظت محیط زیست ایران ارائه شده است. استانداردهای ارائه شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست ایران شامل تخلیه فاضلاب به آبهای سطحی ، تخلیه به چاه جاذب و مصارف کشاورزی میباشد.بنابراین با توجه به تشدید بحران آب و امکان استفاده مجدد از این منابع بالقوه، لازم است تا استانداردهایی برای مصارف تفریحی، صنعتی، پرورش آبزیان و موارد مشابه نیزوضع گردد.
کلیدواژه‌ها:
استفاده مجدد، استاندارد، فاضلاب تصفیه شده، محیط زیست.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی عملکرد راکتور SBR در تصفیه فاضلاب کشتارگاه تحت شرایط راهبری خاص
انوشیروان محسنی - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران
حسن امینی راد - عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران - دانشکده فنی و مهندسی
عقیل صباغی - کارشناس ارشد مهندسی عمران- مهندسی محیط زیست- دانشگاه مازندران
چکیده مقاله:
در این تحقیق، عملکرد راکتور SBR در تصفیه فاضلاب کشتارگاه تحت شرایط خاص راهبری، برای اولین بار در ایران مورد بررسی قرار گرفت، در این خصوص از فاضلاب کشتارگاه بابل استفاده شد. برای انجام این مطالعه یک راکتور به حجم 27/6 لیتر از جنس نوعی پلیمر، بنام پلکسی گلاس طراحی و ساخته گردید. پارامترهای HRT و SRT فاکتورهای خاص راهبردی راکتور در نظر گرفته شدند و نسبت آنها یعنی HRT/SRT بعنوان یک معیار کنترل و فاکتور کنترل کننده فرآیند تصفیه در راکتور مورد استفاده قرار گرفت. اثر تغییرات بار هیدرولیکی بر فرآیند تصفیه با تغییر در نسبت HRT/SRT ارزیابی شد، بدین ترتیب که نسبتهای مختلفی از HRT/SRT بکار گرفته شد و نتایج مختلفی نیزحاصل گردید، مناسبترین نتیجه در نسبت 10.5/30=(HRT/SRT) بدست آمد. در این معیار کنترل 95/6 درصد از COD ورودی حذف گردید. SS موجود در پساب خروجی به 21/3 (mg/l) و SVI لجن به 147(ml/g) رسید.
کلیدواژه‌ها:
فاضلاب کشتارگاه،SRT , HRT , SBR

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله امکان سنجی کاربرد جوهر بلوط در حذف فلزات سنگین از فاضلاب صنایع آبکاری
محمدرضا مسعودی نژاد - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی- دانشجوی دکتری محیط زیست،
منصور رضا زاده آذری - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
چکیده مقاله:
تانن از مهمترین مواد موجود در میوه درختان بلوط محسوب می شود، که در صنایعی نظیر داروسازی، جوهرسازی، چرم سازی، حفاری چاههای نفت؛ روکش چوب؛ ساخت چسب و غیره کاربرد دارد. در راستای شناخت میزان تانن و معرفی مناسب ترین شیوه استخراج، در سال 1379 روی ده گونه مهم و فراوان بلوط که از مناطق مختلف کشور جمع آوری شده بود، مطالعه گردید، بطوریکه نمونه هر گونه را از سه منطقه مختلف جمع آوری و روی میوه نیم کوب شده از هر سری نمونه برداری، 5 بار عصاره گیری و از طریق آزمون صحت و دقت تجزیه و تحلیل گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد که حداکثر و حداقل میانگین تانن معادل 9/7 و 3/2 درصد، به ترتیب به گونه های Belangri ، Q.Brantii ، Q.Macrantera تعلق دارد، عصاره تانن دار به همراه دو ماده کنترل کننده PH یعنی هیدروکسید کلسیم و سدیم با فاضلاب خام واحدهای مختلف از صنایع آبکاری تماس داده شد و توسط مدل آماری آنالیز واریانس دو امله با یک تکرار در هر خانه موسوم به آزمون توکی تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان می دهد که راندمان حذف روی ، مس، نیکل ، کروم بدون در نظر گرفتن غلظت اولیه فلز به ترتیب (91 تا 95 درصد)،(71 تا 83/5 درصد)، (95 تا 90 درصد) و (84 تا 85 درصد) می باشد همچنین با توجه به بررسی روشهای مختلف و مقایسه درصد حذف فلزات در آنها چنین نتیجه گیری می شود که راندمان حذف از طریق بکارگیری 50 میلی گرم بر لیتر هیدروکسید کلسیم همراه با 50 میلی گرم بر لیتر عصاره تانن دار با میانگین 82/3 درصد در مورد کلیه فلزات تاثیرات بیشتری داشته همچنین استفاده از 50 میلی گرم بر لیتر عصاره تانن دار با میانگین 82/3 درصد در مورد کلیه فلزات تاثیرات بیشتری داشته همچنین استفاده از 50 میلی گرم بر لیتر هیدروکسید سدیم همراه با 50 میلی گرم بر لیتر عصاره تانن دار با میانگین 77/8 درصد در مقام دوم اهمیت و استفاده از 50 میلی گرم بر لیتر عصاره تانن دار بدون استفاده از کنترل کننده های PH با میانگین 74 درصد در مقام سوم و بالاخره استفاده از 50 میلی گرم بر لیتر هیدروکسید کلسیم بدون استفاده از عصاره تانن دار با میانگین 53/2 درصد در مقام چهارم اهمیت در حذف فلزات سنگین از فاضلاب صنایع مختلف آبکاری قرار می گیرد.
کلیدواژه‌ها:
درخت بلوط- صنایع آبکاری- تصفیه فاضلاب-فلزات سنگین

مرجع تخصصی آب و فاضلاب